انسان و محیط



اشتباه‌های بحران‌آفرین در زمینه سدسازی در ایران

کمیسیون جهانی سد (WCD) مجموعه‌ای از اشتباه‌های بحران‌آفرین در زمینه سدسازی را مشخص کرده است که با مرور آنها می‌توان دید تمام این هفت اشتباه در مورد اغلب سدهای ایران تکرار شده است.

1.     انتخاب رودخانه اشتباه برای ساخت سد،

2.     بی‌توجهی به تغییرات جریان آب پایین‌دست،

3.     غفلت از تنوع زیستی و از بین‌بردن زنجیره اتصال غذایی موجودات آبزی و حیوانات اطراف آن،

4.     ت‌ها و محاسبات اقتصادی اشتباه،

5.     ناتوانی در جلب رضایت عمومی مردم منطقه، 1

6.     سوءمدیریت در خطرات و تاثیرات

7.     ساخت و ساز بی‌رویه سد

هفت اشتباهی هستند که این کمیسیون آنها را معرفی کرده است.

با نگاهی گذرا به سدهای ایران می‌توان دریافت که اغلب سدهایی که ساخته شده‌اند دارای چنین مشکلاتی‌اند. ایران در کمربند خشک زمین قرار دارد و ساخت سد با توجه به :

·        کاهش ۱۰ درصدی میزان بارش‌ها در ایران،

·        افزایش حدود ۱٫۵ درجه‌ای دمای هوا  2

·        تبخیر حدود ۲۵ میلیارد متر مکعب از منابع آب کشور

·        کاهش حدود ۲۰ درصدی روان‌آب‌ها و آب‌های سطحی

·        کاهش ۱۵ درصدی تغذیه آب‌های زیرزمینی

·        کاهش بارش برف و ناپایداری منابع آب

·         افزایش بارش‌های ناگهانی و ملحق‌نشدن این منابع آبی به آب‌های زیرزمینی و جریان آب‌های سطحی

 

ساخت سد در ایران را نیازمند تحقیق و بررسی‌های بسیار بیشتر کرده است.

با همه این احوال ایران قصد دارد با وجود اینکه اغلب نیمی از ظرفیت مخازن همین سدهای موجود هم خالی است 

حداقل ۱۱۳ سد جدید بسازد. 3

مخالفان ساخت بی‌رویه این سدهای منسوخ، با اشاره به 

مشکلات زیست محیطی سدها، اصرار بر ساخت آنها را به مافیای سدسازی» در ایران مرتبط می‌دانند. 4

ایسنا  چهارشنبه 7 فروردین 98

-------------------------------------------------

1- وقتی در ایران سدسازی با ی حقابه از مردم کنار رودخانه و نابودی کشاورزی، دامداری، صیادی و . و مهاجرتهای گسترده در هر منطقه میشود ؛ ی حقابه مراتع و جنگلها, که عملاً متولی ندارند گرچه سبب نابودی جنگلها و مراتع و موجودات وابسته به آن میشود، برای مافیای سدسازی مشکل قابل ذکری نیست.

2-  دمای کره زمین در 40 سال گذشته، یعنی از سال 1354 تاکنون حدود 1 درجه افزایش پیدا کرده است . از آن سال برای ایران این افزایش دما حدود 1.5 درجه سلسیوس بوده؛ به عبارتی تاکنون افزایش دمای ایران نسبت به افزایش دمای کره زمین، 50 درصد بیشتر بوده .

3- وزارت نیرو و شرکت خصولتی مهاب قدس

4- با توجه به تبخیر 30درصدی و رسوبات و لای و لجن 30 درصدی آب پشت سدهای معمول, که بحران ساز و هدردهنده آب هستند، در موارد مورد نیاز، سدهای زیر زمینی ساخته میشود

 - با وجود این که سد از مهمترین عوامل نابودی محیط زیست و از خطرناک ترین سازه ها در زمان جنگ است؛ در ایران، نه تنها از بررسی محیط زیستی، که حتی از بررسی "پدافند غیرعامل" هم حذف شده است. اگر سدسازی مافیا داشت چگونه عمل می کرد؟!!!



بسمه تعالی

 

راندمان واقعی آبیاری غرقابی چقدر است؟

راز جریان آب روستاهایی که در مسیر دامنه کوه ها به سمت پایین یکی پس از دیگری قرار گرفته اند در حالی که هر یک از روستاها تمامی آب در دسترسشان را جز در زمستان استفاده می کنند چیست؟

آیا واقعاً راندمان آبیاری غرقابی ۵ درصد است؟!

بر اساس گفته محققان، بسیاری از نقاط ایران در گذشته در کف اقیانوس بوده که به مرور بالا آمده است. بارشها به مرور زمین را شسته و قابل کشاورزی کرده‌اند. گنبد های نمکی فراوانی که در سرزمین ما وجود دارد و حتی شور شدن جریان های آب شیرین هم به همین علت است.

در واقع خاک اغلب نقاط ایران نیاز به شسته شدن و شیرین شدن دارد. علت رواج آبیاری غرقابی همین نکته است. با آبیاری غرقابی آب پس از شستن خاک، در زمین فرو می رود و در حین به زمین فرو رفتن تصفیه شده و به مخازن زیرزمینی اضافه می گردد. روستای پایین تر ، جایی است که این آب به شکل چشمه یا قنات، خارج می شود؛ و آب فرو رفته در زمین مجدداً استفاده می شود. این چرخه بازیافت تا پایین دامنه کوه، که آب و هوای گرمی دارد و در تابستان قابل کشت نیست، ادامه می یابد. جایی که جریان آب روستاهای بالا دست که در زمستان بلا استفاده است، برای کشت در این منطقه گرم، استفاده می شود. و در نهایت پسماند این آب که اغلب با شسته شدن آب خاک کشاورزی، شور شده ، به تالاب، می ریزد. که باز هم در این محل، به نسبت میزان شوری، مصارف زیادی می تواند داشته باشد. این تالابها علاوه بر جلوگیری از پخش نمک و ریزگرد در اطراف خود، و مخزن نمک مورد نیاز منطقه، می نواند محل پرورش ماهی، و صیادی، یا بسیاری از فعالیتهای اقتصادی دیگر نیز باشد.  

(لازم به ذکر است که در بسیاری از نقاط ایران ییلاق و قشلاق، در بالا و پایین دامن یک کوه اتفاق می‌افتد؛ نه در مسیرهای طولانی.)

محصولات این مجموعه روستاها هم از بالاترین روستا تا پایین ترین روستاهای دشت، با اضافه شدن شوری آب و خاک، و گرمی هوا، تغییر کرده و از تنوع قابل توجهی برخوردارند.

اما اگر در روستای بالا دست، از روش آبیاری قطره ای با اضافه کردن سطح زمین های کشاورزی، استفاده شود، علاوه بر اینکه روستاهای پایین دست خشک و بی حاصل می شوند؛ خاک روستاهای بالای دست هم کم کم شور شده و درختان و گیاهانی که با شوری سازگاری نیستند، به مرور خشک و بی حاصل می شوند.

در واقع، روستاهای بالا از شوری خاک، و روستاهای پایین، از نداشتن آبی که به دلیل عدم استفاده از روش غرقابی (روشی که نوعی آبخیزداری محسوب میشود)، با خالی ماندن مخازن آب زیرزمینی خشک و بی حاصل شده اند؛ صدمه می بینند. و جمعیت همه این روستاها مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر می شوند. یعنی از تولید کننده به مصرف کننده تبدیل خواهند شد.

ایرانیان قدیم که خود صاحب تجربه بودند با تقلید زندگی نمی کردند؛ با وجود آب کم و  خاک شور، کشور را با بهترین روش ممکن، سرسبز نگاه می داشتند. اما از زمانی که تقلید و اعتماد به دشمن، منشأ عملکردها شد؛ شد آنچه نباید می شد.



بسمه تعالی

گندم و برنج آمریکا چگونه در جهان به فروش رفت

زمانی آمریکا ناچار بود برای حفظ قیمت گندم و ‌برنج خود، تولیدات اضافه و بدون مشتری را به دریا بریزد و یا آتش بزند.

در همان زمان محققین دریافتند اگر بیش از 20 درصد حجم جریان رودهایشان را در سدها ذخیره کنند، محیط زیست ، مراتع ، جنگلها، کشتزارها و خلاصه آنچه حیاتش به آب رود وابسته است، نابود خواهد شد. در نتیجه سد سازی را در کشور خود متوقف کرده و حتی آغاز به جمع آوری بیش از نیمی از سدهای کشور خود کردند.

با احساس نیاز به ایجاد شغل برای مافیای سدسازی خود، و فراهم کردن زمینه فروش گندم تولیدی به جای سوزاندن یا ریختن به دریا، نیاز بود باز هم همان طور که قبلا استثمار را، استعمار (آبادانی) نامیده ،کشورهای دیگر را تخریب و به تحت سلطه خود در آورده بودند؛ دوباره نامگذاری جدیدی را شروع کنند. 

این بار نام سد سازی را توسعه و تولید آب گذاشتند. با القای این دروغ، شروع به ساخت سد های عظیم برای تخریب محیط زیست کشورهای وابسته به خود کردند.

با احداث رایگان سد در افغانستان (سد کجکی) انبارگندم و دامپروری افغانستان و ایران را در دشت هامون، نابود کردند . با این کار ، هر دو کشور را نیازمند واردات گندم و گوشت از کشور خود کردند.

اما در ایران سدهای بزرگ، با دریافت هزینه‌های سنگین به نام توسعه ساخته شد. سدهایی که با تخریب محیط زیست اطراف خود، نابودی زمینهای مرغوب بالای سد، و خشک و بی حاصل کردن دشت پایین سد عملاً کشاورزی و دامداری را در بهترین دشتهای ایران نابود کرده و ایران را که تا آن زمان صادر کننده مواد غذایی بود، به وارد کننده؛ و تولید کنندگان را به مصرف کننده تبدیل کرد.  

برای فراهم کردن زمینه واردات برنج به ایران  هم که  علاوه بر حجم بالای تولید، کیفیت غیر قابل رقابتی هم داشت  با ورود کود آلوده به کرم ساقه خوار از اسرائیل، ( ایران جزو معدود مشتریان محصولات اسرائیل بود) برنج ایران هم یکساله نابود، و ایران  مشتری برنج آمریکایی شد

با از بین رفتن کشاورزی در نقاط مختلف ایران، مهاجرت به شهرها، و گسترش ناگهانی و بی حساب شهرهای بزرگ آغاز شد. در این شهرها هم صنایع عقب مانده و وابسته به تولیدات صنعتی خود را گسترش دادند.

این وابستگیهای اقتصادی، زمینه رشد طبیعی و سالم جامعه ایران و سایر کشورهای مشابه را از بین برد. چنانکه در ایران که چهل سال از استقلال ی اش می گذرد، هنوز وابستگی اقتصادی گریبان ملت را رها نکرده است.



 سدها مقصر در وقوع سیلاب هستند یا ناجی مردم؟!!

با شناختی که مردم از تخریب محیط زیست و فاجعه هایی که توسط سدها ایجاد شده بود؛  گرایش به سدسازی را که نان سدسازان در آن است، مختل کرده بود. اما سیلاب های اخیر که همراه با گل و لای سبب نابودی سرمایه اندک و حتی جان بسیاری از مردم شد ، زمینه را برای فریب و وارونه نمایی و فرار به جلو سدسازان آماده کرد.

وجود سد مانعی مهم در جلوگیری از سیلاب معرفی شد. این در حالی است که حتی اگر تخریب محیط زیست را که ساخت سدهای عظیم عامل اصلی آن است ندیده بگیریم، توجه به موارد ذیل گواه مقصر بودن سدسازان است:

اولاً، در موقع ورود سیلاب به سد با توجه به امکان تخریب سد، که می توانست فاجعه غیر قابل جبرانی را رقم بزند، جریان خروجی سد بیش از ورودی آن بود. یعنی سیلاب ورودی به حجم بالاتر و مخرب تر به سمت شهرها و روستاها و کشتزارها روانه شد.

ثانیاً با باز کردن دریچه های سد لای و لجن چندین ساله سدها به سیلاب افزوده شد و زندگی مردم را به لای و لجن کشید.  در واقع آسیب لای و لجن ، بیش از سیلاب بود زیرا همین لای و لجن مسیلها را بست و سبب بالا آمدن آب در سطح وسیع شد.

در ایران به عکس سایر نقاط جهان، قبل از سدسازی، آبخیزداری انجام نمی شود؛ و سد فقط برای انتقال آب به شهرها ساخته می شود. گرچه عناوین متعددی به عنوان هدف مطرح میگردد.

اهمیت ندادن  به تخریب محیط  اطراف رودخانه و عواقب آن، و حتی پرشدن سریع سدها از رسوبات ؛ نشان می دهد که فقط سود ساخت سد مهم است، زیرا هم پر شدن مخازن از رسوبات و هم جریان سیلاب که با تخریب محیط زیست روی میدهد، می تواند زمینه ساخت سدهای بعدی را فراهم کند و بنابراین برای میرزاآقاسی های جدید آثار منفی سد هم مفید است.



پیشگیری از سیل چگونه ممکن است؟

آیا پیشگیری از سیل بهتر از درمان پرهزینه و دردناک نیست؟

 چرا با این که راه های پیشگیری از سیل و عوارض آن کاملا شناخته شده است به آن عمل نمی‌شود؟!!

راه های پیشگیری از سیل:

 1-    تراس بندی زمینهای شیبدار: کشت در زمینهای شیبدار باید به صورت تراس بندی انجام شود همان گونه که در ایران سابقه انجام می‌شد و اکنون هم در بسیاری از نقاط جهان انجام می شود در این صورت باران به جای شستن خاک و سیلابی شدن، در زمین جذب و مخازن زیرزمینی آب هم، سرشار خواهندشد. این کار به نوعی آبخیزداری به شمار می رود.

2-    جلوگیری از چرای بز در مراتع:  با توجه به فقر اغلب مراتع ایران، در حدی که با کاشت دستی گیاهان در مراتع، سعی در احیای آنها داریم؛ و خوش خوراک بودن بز که امکان تغذیه آنها را در حصار فراهم می کند،  نباید بزها به چرا برده شوند؛ در غیر این صورت میزان تخریب مراتع از میزان احیا پیشی می گیرد.

 3- آبخیزداری به جای سد سازی: آب مانده در سدها به دلیل

- تبخیر بالای حدود ۳۰ درصد

-  لجنی شدن حداقل ۳۰ درصد

-  نابودی زمین های کشاورزی در بالادست سد با غرقآب شدن

- خشک شدن دشت پایین سد و فرونشست زمین که به تخریب مخازن زیرزمینی آب می انجامد و در نتیجه زمین قدرت جذب آب را از دست داده و هر بارانی منجر به وقوع سیلاب مخرب می شود

- انتقال آب سد به شهرهایی که ۳ برابر استاندارد جهانی آب مصرف می‌کنند، به جای پیداکردن راه حلهایی منطقی، برای کم کردن مصرف،

- نابودی اکولوژی و حیات وابسته به جریان طبیعی رود که در مسیر خود طی هزاران سال ایجاد شده و اقتصاد بسیاری از انسان ها و همچنین حیات جانوران و گیاهان زیادی به آن وابسته است

ادامه مطلب


اشتباه‌های بحران‌آفرین در زمینه سدسازی در ایران

کمیسیون جهانی سد (WCD) مجموعه‌ای از اشتباه‌های بحران‌آفرین در زمینه سدسازی را مشخص کرده است که با مرور آنها می‌توان دید تمام این هفت اشتباه در مورد اغلب سدهای ایران تکرار شده است.

1.     انتخاب رودخانه اشتباه برای ساخت سد،

2.     بی‌توجهی به تغییرات جریان آب پایین‌دست،

3.     غفلت از تنوع زیستی و از بین‌بردن زنجیره اتصال غذایی موجودات آبزی و حیوانات اطراف آن،

4.     ت‌ها و محاسبات اقتصادی اشتباه،

5.     ناتوانی در جلب رضایت عمومی مردم منطقه، (1)

6.     سوءمدیریت در خطرات و تاثیرات

7.     ساخت و ساز بی‌رویه سد

هفت اشتباهی هستند که این کمیسیون آنها را معرفی کرده است.

با نگاهی گذرا به سدهای ایران می‌توان دریافت که اغلب سدهایی که ساخته شده‌اند دارای چنین مشکلاتی‌اند. ایران در کمربند خشک زمین قرار دارد و ساخت سد با توجه به :

·        کاهش ۱۰ درصدی میزان بارش‌ها در ایران،

·        افزایش حدود ۱٫۵ درجه‌ای دمای هوا  (2)

·        تبخیر حدود ۲۵ میلیارد متر مکعب از منابع آب کشور

·        کاهش حدود ۲۰ درصدی روان‌آب‌ها و آب‌های سطحی

·        کاهش ۱۵ درصدی تغذیه آب‌های زیرزمینی

·        کاهش بارش برف و ناپایداری منابع آب

·         افزایش بارش‌های ناگهانی و ملحق‌نشدن این منابع آبی به آب‌های زیرزمینی و جریان آب‌های سطحی

 

ساخت سد در ایران را نیازمند تحقیق و بررسی‌های بسیار بیشتر کرده است.

با همه این احوال ایران قصد دارد با وجود اینکه اغلب نیمی از ظرفیت مخازن همین سدهای موجود هم خالی است 

حداقل ۱۱۳ سد جدید بسازد. 3

مخالفان ساخت بی‌رویه این سدهای منسوخ، با اشاره به 

مشکلات زیست محیطی سدها، اصرار بر ساخت آنها را به مافیای سدسازی» در ایران مرتبط می‌دانند. 4

ایسنا  چهارشنبه 7 فروردین 98

-------------------------------------------------

1- وقتی در ایران سدسازی با ی حقابه از مردم کنار رودخانه و نابودی کشاورزی، دامداری، صیادی و . و مهاجرتهای گسترده در هر منطقه میشود ؛ ی حقابه مراتع و جنگلها, که عملاً متولی ندارند گرچه سبب نابودی جنگلها و مراتع و موجودات وابسته به آن میشود، برای مافیای سدسازی مشکل قابل ذکری نیست.

2-  دمای کره زمین در 40 سال گذشته، یعنی از سال 1354 تاکنون حدود 1 درجه افزایش پیدا کرده است . از آن سال برای ایران این افزایش دما حدود 1.5 درجه سلسیوس بوده؛ به عبارتی تاکنون افزایش دمای ایران نسبت به افزایش دمای کره زمین، 50 درصد بیشتر بوده .

3- وزارت نیرو و شرکت خصولتی مهاب قدس

4- با توجه به تبخیر 30درصدی و رسوبات و لای و لجن 30 درصدی آب پشت سدهای معمول, که بحران ساز و هدردهنده آب هستند، در موارد مورد نیاز، سدهای زیر زمینی ساخته میشود

 - با وجود این که سد از مهمترین عوامل نابودی محیط زیست و از خطرناک ترین سازه ها در زمان جنگ است؛ در ایران، نه تنها از بررسی محیط زیستی، که حتی از بررسی "پدافند غیرعامل" هم حذف شده است. اگر سدسازی مافیا داشت چگونه عمل می کرد؟!!!



تولید آب از آبخوان‌داری 5 برابر ارزان‌تر از سدسازی

 

ایران در منطقه خشک و نیمه خشک واقع شده که حدود 90 درصد آن جزو مناطق خشک و 10 درصد جزو مناطق نیمه خشک به شمار می‌رود.

براساس آمارهای موجود سالانه 413 میلیارد متر مکعب نزولات آسمانی در کشور داریم که طی سال‌های اخیر حدود 293 میلیارد متر مکعب آن یعنی بیش از 70 درصد (به مدد سدهای ساخته شده) تبخیر می‌شود و اگر بتوان اقداماتی انجام داد که میزان این تبخیر را کاهش داد در واقع استحصال و تولید آب جدید انجام شده است.

طی بررسی‌های انجام شده جذب و تولید آب از نزولات آسمانی در اراضی دارای پوشش گیاهی 18 برابر بیشتر از اراضی فاقد پوشش گیاهی است.

از طریق اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری، می‌توان تا 30 درصد از آب تبخیر شده را که حدود 90 میلیارد متر مکعب است احیا کرد؛ به گونه‌ای که 17 درصد از این میزان به سفره‌های آب زیرزمینی منتقل ‌شود و 13 درصد نیز به رشد پوشش گیاهی منطقه مورد نظر اختصاص پیدا ‌کند.

در این صورت، 50 میلیارد متر مکعب از آبی که پیش از این تبخیر می شد، به سفره‌های زیرزمینی انتقال می یابد.

ادامه مطلب


سدسازی روشی برای ی و اتلاف آب

در کشورهای گرم و خشک مانند ایران هر جا آب شیرین یافت شده، زمینی برای استفاده از آّن آب اختصاص یافته است. در ظاهر مالکیت زمین معتبر بوده و معامله میشده، اما ارزش آن به خاطر سهم آب بوده و زمین بدون آب ارزش تملک نداشته است.

حضرت علی)ع( هم با حفر چاه برای تامین آب و غرس درخت، زمین را زنده و با ارزش مینمود.

وقتی اسلام مالکیت زمین را میپذیرد ،در واقع حقآبه آن را به رسمیت میشناسد و برای مالکیت مردم بر سهم آبشان احترام قائل است(من الماء کل شیئٍ حی)

وقتی هر گونه تصرف در آب غصبی (آب تصرف شده بدون رضایت صاحب آن) مانند تطهیر، وضو و غسل با آن ، حرام است، چگونه است که در کشور مدعی اسلامیت، با احداث سد، به زور، و با توجیهات بی پایه، زمین یا آب، غصب شده و در اختیار دیگران گذاشته می‌شود.

ادامه مطلب


راندمان واقعی آبیاری غرقابی چقدر است؟

راز جریان آب روستاهایی که در مسیر دامنه کوه ها به سمت پایین یکی پس از دیگری قرار گرفته‌اند در حالی که هر یک از روستاها تمامی آب در دسترسشان را جز در زمستان استفاده می‌کنند چیست؟

آیا واقعاً راندمان آبیاری غرقابی ۵ درصد است؟!

بر اساس گفته محققان، بسیاری از نقاط ایران در گذشته در کف اقیانوس بوده که به مرور بالا آمده است. بارشها به مرور زمین را شسته و قابل کشاورزی کرده‌اند. گنبدهای نمکی فراوانی که در سرزمین ما وجود دارد و حتی شور شدن بعضی از جریان‌های آب شیرین هم، به همین علت است.

در واقع خاک اغلب نقاط ایران نیاز به شستهشدن و شیرینشدن دارد. علت رواج آبیاری غرقابی همین نکته است. با آبیاری غرقابی آب، پس از شستن خاک، در زمین فرومی‌رود و در حین به زمین فرو رفتن، تصفیه شده و به مخازن زیرزمینی اضافه می‌گردد. روستای پایین‌تر، جایی است که این آب به شکل چشمه یا قنات، خارج شده؛ و آب فرو رفته در زمین مجدداً استفاده می‌شود. این چرخه بازیافت تا پایین دامنه کوه، که آب و هوای گرمی دارد و در تابستان قابل کشت نیست، ادامه می‌یابد. جایی که جریان آب روستاهای بالادست که در زمستان بلا استفاده است، برای کشت در این منطقه گرم، استفاده شده و در نهایت، پسماند این آب که اغلب با شسته شدن آب خاک کشاورزی، ر شده ، به تالاب، می‌ریزد. که باز هم در این محل، به نسبت میزان شوری، مصارف زیادی می‌تواند داشته باشد. این تالابها علاوه بر جلوگیری از پخش نمک و ریزگرد در اطراف خود، و مخزن نمک مورد نیاز منطقه، می تواند محل پرورش آبزیان، صیادی، یا بسیاری از فعالیتهای اقتصادی دیگر نیز باشد. 

لازم به ذکر است که در بسیاری از نقاط ایران ییلاق و قشلاق، در بالا و پایین دامنه یک کوه اتفاق می‌افتد؛ نه در مسیرهای طولانی. محصولات این مجموعه روستاها هم از بالاترین روستا تا پایین‌ترین روستاهای دشت، با اضافه شدن شوری آب و خاک، و گرمی هوا، تغییر کرده و از تنوع قابل توجهی برخوردارند.

اما اگر در روستای بالا دست، از روش آبیاری قطره ای با اضافه کردن سطح زمین های کشاورزی، استفاده شود، علاوه بر اینکه روستاهای پایین‌دست خشک و بی‌حاصل می شوند؛ خاک روستاهای بالای دست هم کم‌کم شور شده و درختان و گیاهانی که با شوری سازگاری نیستند، به مرور خشک و بی‌حاصل می‌شوند.

در واقع، روستاهای بالا از شوریِ خاک، و روستاهای پایین، از نداشتن آبی که به دلیل عدم استفاده از روش غرقابی (روشی که نوعی آبخیزداری محسوب میشود)، با خالی ماندن مخازن آب زیرزمینی، خشک و بی‌حاصل شده‌اند؛ صدمه دیده و جمعیت همه این روستاها مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر می‌شوند. یعنی با تخریب قابلیت کشت زمین، روستائیان از تولیدکننده به مصرف‌کننده تبدیل خواهندشد.

ایرانیان قدیم که خود صاحب تجربه بودند با تقلید زندگی نمی‌کردند؛ با وجود آبِ کم و  خاکِ‌ شور، کشور را با بهترین روش ممکن، سرسبز نگاه می‌داشتند. اما از زمانی که تقلید و اعتماد به دشمن، منشأ عملکردها شد؛ شد آنچه نباید می‌شد. 



بسمه تعالی

گندم و برنج آمریکا چگونه در جهان به فروش رفت

زمانی آمریکا ناچار بود برای حفظ قیمت گندم و ‌برنج خود، تولیدات اضافه و بدون مشتری را به دریا بریزد و یا آتش بزند.

در همان زمان محققین دریافتند اگر بیش از 20 درصد حجم جریان رودهایشان را در سدها ذخیره کنند، محیط زیست ، مراتع ، جنگلها، کشتزارها و خلاصه آنچه حیاتش به آب رود وابسته است، نابود خواهد شد. در نتیجه سد سازی را در کشور خود متوقف کرده و حتی آغاز به جمع آوری بیش از نیمی از سدهای کشور خود کردند.

با احساس نیاز به ایجاد شغل برای مافیای سدسازی خود، و فراهم کردن زمینه فروش گندم تولیدی به جای سوزاندن یا ریختن به دریا، نیاز بود باز هم همان طور که قبلا استثمار را، استعمار (آبادانی) نامیده ،کشورهای دیگر را تخریب و به تحت سلطه خود در آورده بودند؛ دوباره نامگذاری جدیدی را شروع کنند. 

این بار نام سد سازی را توسعه و تولید آب گذاشتند. با القای این دروغ، شروع به ساخت سد های عظیم برای تخریب محیط زیست کشورهای وابسته به خود کردند.

با احداث رایگان سد در افغانستان (سد کجکی) انبارگندم و دامپروری افغانستان و ایران را در دشت هامون، نابود کردند . با این کار ، هر دو کشور را نیازمند واردات گندم و گوشت از کشور خود کردند.

اما در ایران سدهای بزرگ، با دریافت هزینه‌های سنگین به نام توسعه ساخته شد. سدهایی که با تخریب محیط زیست اطراف خود، نابودی زمینهای مرغوب بالای سد، و خشک و بی حاصل کردن دشت پایین سد عملاً کشاورزی و دامداری را در بهترین دشتهای ایران نابود کرده و ایران را که تا آن زمان صادر کننده مواد غذایی بود، به وارد کننده؛ و تولید کنندگان را به مصرف کننده تبدیل کرد.  

برای فراهم کردن زمینه واردات برنج به ایران  هم که  علاوه بر حجم بالای تولید، کیفیت غیر قابل رقابتی هم داشت  با ورود کود آلوده به کرم ساقه خوار از اسرائیل، ( ایران جزو معدود مشتریان محصولات اسرائیل بود) برنج ایران هم یکساله نابود، و ایران  مشتری برنج آمریکایی شد

با از بین رفتن کشاورزی در نقاط مختلف ایران، مهاجرت به شهرها، و گسترش ناگهانی و بی حساب شهرهای بزرگ آغاز شد. در این شهرها هم صنایع عقب مانده و وابسته به تولیدات صنعتی خود را گسترش دادند.

این وابستگیهای اقتصادی، زمینه رشد طبیعی و سالم جامعه ایران و سایر کشورهای مشابه را از بین برد. چنانکه در ایران که چهل سال از استقلال ی اش می گذرد، هنوز وابستگی اقتصادی گریبان ملت را رها نکرده است.



آبیاری با آب شیرین در پارک ساحلی بندرعباس !!!

مردم شهر بندرعباس همیشه از کمبود آب شیرین رنج میبرند . اما از همین آب کم به شکل درست استفاده نمی شود

لازم به ذکر است که همجواری با دریا، سبب بالا بودن سطح آب شور در نزدیکی ساحل است . به همین جهت معمولاً در کنار ساحل یا باید درخت یا گیاهانی کاشته شوند که شوری پسند هستند (مانند حرا ) و یا اگر بخواهند درختی با نیاز به آب شیرین بکارند؛ باغچه هایی گود و عایق ساخته و با ترکیبی از خاک برگ و مواد جاذب آب پر میکنند. این کار برای استفاده معقول از آب شیرین برای آبیاری درختان، بخصوص در کنار ساحل ضروریست.

اما من در سفری به بندرعباس شاهد صحنۀ عجیبی بودم . در باغچه های بزرگ پارک ساحلی، درختانی نیازمند به آب شیرین کاشته شده بود و باغبانها هر روز با شلنگ، آب شیرین را به پای درختانی میریختند که با کندن یک متر از خاک آن به آب دریا می‌رسید .

یعنی آنها هر روز با شلنگ آنقدر آب به باغچه ها می‌دادند که خاک اطراف درخت از آب شیرین اشباع شود، تا درخت کاشته شده خشک نشود. !!!

ما ایرانیها کی میخواهیم دست از تقلید کورکورانه برداریم . شرایط کشور را در هر منطقه درک کنیم و بر اساس آن برای هر کاری اقدام نماییم.

خلق را تقلیدشان برباد داد



بهای واقعی تولید برق از سدهای عظیم

آیا احداثِ سدهایِ عظیمِ مولدِ نیرویِ برق‌آبی، آن‌طور که طرف‌دارانِ آن‌ها مدعی هستند، روشِ خوبی برایِ تولیدِ انرژیِ پاک، ارزان و تجدیدپذیر است؟ 

اولین سدهایِ عظیمِ برق‌آبی با شعارِ تأمینِ الکتریسیته‌ی تمیز، وافر، تجدیدپذیر و ارزان احداث شدند. این ادعاها توسطِ صاحبان کسب و کارهایی که از این کار منتفع میشوند از قبیل مشاورین و پیمانکاران سدساز به دولتمردان و جامعه تلقین می‌شود.

ساخت سد کاری زمان بر و بسیار پر هزینه است. سدها ، تا کنون عواقبِ نامطلوبی بر محیط زیست وتنوعِ زیستی در سطحِ جهان گذاشته اند.  نظیرِ جریان آب و رسوبات، دما، میزانِ اکسیژنِ محلول رطوبت هوا و خاک و. که تأثیرِ آن، تخریبِ زنجیره‌ی غذایی در بالادست و پایین‌دست سد و صدمه به زندگی ساکنان اطراف رودخانه است.

رودخانه‌ها، جنگلها، مراتع، تالابها، زمینهای کشاورزی، ست‌گاه‌ها از ابتدا تا انتها، یک کلیتِ همبسته‌اند. در واقع، رودخانه‌ها و حوزه‌هایِ آبریزی که آن‌ها را  تغذیه می‌کنند و دریاچه ها و تالابها را باید از همه جوانب دید و بررسی کرد. نه با نگرشی خطی و تک‌بعدی.

تأثیراتِ نامطلوبِ سدها به شکلی پیچیده، شبکه‌ی زیستیِ یک حوزه‌ی آبریز را تخریب می‌کنند. از جمله :

ادامه مطلب


برچیدن سد ضرورت توسعه پایدار- تجارب جهانی

در حالی که تا کنون تنها پس از سپری‌شدن عمر یک سد به برچیدن آن سد فکر می‌کردند؛ امروزه به دلیل آشکار شدن هزینه‌های اقتصادی و خسارات اجتماعی و زیست‌محیطی، برچیدن سدها، برای مدیریت پایدار رودخانه و حفاظت از زیست بوم‌های رودخانه‌ای اهمیت فراوانی یافته است. زیرا تا سپری‌شدن عمر یک سد، ممکن است خسارات بیشتر و جبران ناپذیرتر شوند.

برچیدن سد توازنی است میان منافع و هزینه‌های سد (اجتماعی و زیست‌محیطی) که کمّی‌کردن‌شان دشوار است. تنها قضاوت هوشمندانه و خردمندانة تگذاران و برنامه‌ریزان و ذی‌نفعان است که می‌تواند برچیدن سد را به ابزاری مهم برای توسعه پایدار تبدیل کند.

یافتن گزینه‌های جایگزین اهداف سد

جنبه‌ای بسیار مهم در برنامه‌ریزی برچیدن سد، شناسایی گزینه‌های جانشین برقابی، آبیاری و آب‌رسانی، یا دیگر کارکردهای سد، در مراحل آغازین است. برچیدن سد غالباً مستم برقراری توازن‌ میان کارکردهای مختلف رودخانه است؛ با این حال، تجارب آمریکا در برچیدن سدها نشان می‌دهد که جایگزینی می‌تواند غالباً با حداقل دشواری انجام شود. برای نمونه، یک سد برقابی ممکن است تنها بخشی از کل برق یک منطقه را تامین کند (در ایران حداکثر 14 درصد برق کشور از انرژی برقآبی تأمین میشود)؛ منابع جایگزین غالباً وجود دارند و تدابیر کاهش مصرف می‌تواند تقاضای انرژی را پاسخگو باشد. تدوین برنامة جامع مدیریت وگنجاندن جایگزین‌های تامین‌کننده اهداف سد، اثرات منفی برچیدن سد را به‌حداقل می‌رساند. و آثار مثبت احیای رودخانه سبب پذیرش سختی کوتاه مدت گروهی که از سد منتفع می‌شوند خواهد شد. (در صورت برچیده شدن تدریجی سدها، آب به زندگی روستاها برگشته و امکان مهاجرت مع فراهم میشود)

تجارب جهانی

در سطح جهان، تلاش‌های مردمی برای برچیدن سدها، با هدف احیای رودخانه‌ها و احقاق حقوق جوامع متأثر رو به فزونی است. فعالان این عرصه، سدهایی را هدف می‌گیرند که اثرات منفی اجتماعی و زیست‌محیطی آنها همچنان تداوم دارد. البته در کشورهای پیشرفته، شرایط متفاوت‌تری حاکم است.

آمریکا:    در این کشور پس از گذشت چندین دهه تمرکز انحصاری ت‌گذاری روی ساخت سدها، اینک نگاه‌ها به سمت برچیدن برخی سازه‌ها و از جمله سدها تغییر کرده است.

ادامه مطلب


مقایسه آبخیزداری و سدسازی

 

آثار آبخیزداری

آثار  سدسازی

میزان تبخیر

جزئی

حداقل  30 درصد

لجنی شدن

هیچ

حداقل  30 درصد

بازده آب

100 درصد

حداکثر 40 درصد

هزینه تولید آب

تولید هر متر مکعب آب از طریق آبخیزداری و آبخوان‌داری پنج برابر ارزان‌تر از احداث سد است (1)

هزینه نگهداری آب و تولید برق از سدسازی بسیار سنگین تر از روشهای دیگر ا ست  بخصوص با توجه به نتایج مصیبت بار آن

هزینه تصفیه فیزیکی

بدون هزینه   

هزینه سنگین

وضعیت خاک

کاهش ۹ تنی فرسایش خاک در هر هکتار (1)

خشکی محیط زیر سد، خاک را خشک و فرسایش را افزایش می دهد.

وضعیت‌آبهای‌زیرزمینی

تغذیه کامل منابع زیرزمینی

مانع تغذیه منابع زیرزمینی

وضعیت فرونشست

تغذیه منابع زیرزمینی مانع فرونشست است

عدم‌تغذیه‌منابع‌زیرزمینی، سبب تخریب‌ مخازن زیرزمینی‌آب ‌و ‌فرونشستهای وسیع‌ و‌ عمیق است

وضعیت سیلاب

با جذب آب در زمین سیلاب یا اتفاق نمی افتد و یا مخرب نخواهدبود 

با خشکی خاک و افزایش فرونشست، جذب آب باران در زمین کم و سیلاب زیاد می شود *

وضعیت تالابها

غنای تالابها سبب غنای محیط اطراف و زندگی موجودات وابسته به تالاب از جمله انسان است

خشکی تالاب، علاوه بر نابودی اقتصاد وابسته به آن، عامل پخش ریزگردهای خاکی و نمکی است

وضعیت کشاورزی

رطوبت خاک سبب رونق کشاورزی حتی به صورت دیم است

با از بین رفتن آبِ رودخانه و خشکی خاک، پس از استفاده از آبهای عمیق و نابودی آن، کشاورزان به کشت قطره ای روی می آورند که خود سبب شوری خاک می شود.

وضعیت مراتع

رطوبت خاک سبب غنای مراتع و گسترش دامداری و زنبورداری می‌شود.

خشکی خاک در زیر سدها، سبب عدم جذب آب باران و نابودی مراتع می شود

وضعیت جنگلها

با کمک به جذب آب در خاک، جنگلها غنی می‌شوند

با خشکی خاک و آب و هوا، درختان جنگل، توان مقابله با آفات را از دست داده و خشک می‌شوند

وضعیت محیط زیست

توسعه و تقویت پوشش گیاهی و تعادل اکو سیستم

خشک شدن رودها و تالابها سبب نابودی ایستم منطقه است

معیشت مردم

غنای آب و خاک و تعادل آب و هوا سبب رونق معیشت انسانها نیز هست

 

آب مایه حیات هر منطقه است با حذف آن در هر منطقه ای امکان حیات و معیشت انسان از بین می‌رود

وضعیت اجتماعی

رونق معیشت مردم از تولید، سبب رضایت و امید و همکاری و همیاری مردم می شود

تصرف آب (مایه حیات مردم) و مهاجرتِ از سرِ اجبار و تبدیل شدنِ تولیدکننده به مصرف کننده، بحران اقتصادی و و نابسامانی اجتماعی را به دنبال دارد

وضعیت تولید برق

بیش از این مقدار، از جریانهای طبیعی آب، باد و خورشید بدون آسیب به محیط زیست کشور قابل تأمین است

با همه خسارتها فقط 14 درصد برق کشور از انرژی برقآبی سدها تأمین می شود

وضعیت محیط زیست

توسعه و تقویت پوشش گیاهی، تعادل ایستم و پایداری منابع آبی و خاکی و حفظ گونه های گیاهی و جانوری

بحران محیط زیست و نابودی بسیاری از انواع گیاهان، انقراض بسیاری از حیوانات و ات مفید

وضعیت پدافند غیرعامل

بسیار مناسب

بسیار خطرناک (به همین دلیل توسط مافیای سدسازی، سدها از بررسی پدافندغیرعامل حذف شده اند) **

وضعیت آب و هوا

آب مایه آبادانی و سبب تعادل آب و هواست 

خشک شدن حوضه های آبریز رودخانه ها، مهمترین مسبب خشکی آب و هوا (خشکسالی) است ***

ادامه مطلب


روش کنترل فرونشست زمین در تهران 
 در دورانی که برای تامین آب شهر تهران برنامه ریزی می‌شد، قرار بود آب زیرزمینی که با عبور از لایه های زمین تصفیه شده بود، بازیافت شده، و ۵۰ درصد از آب مصرفی شهررا تامین کند. که در صورت انجام این برنامه، نه تنها مشکل اتصال آب زیرزمینی با فاضلاب پیش نمی‌آمد، نیاز به انتقال آب شهر از مناطق دیگر که به خشک شدن و تخریب محیط زیست اطراف سدها انجامیده، به حداقل می‌رسید. 
اما از آنجا که از آب زیرزمینی برداشت واستفاده لازم انجام نشد و سدهای دیگری ساخته و آب آنها به تهران منتقل گردید، سطح آب زیرزمینی بیش از حدِ پیش‌بینی‌شده، بالا آمد. بر اثراتصال آب زیرزمینی و فاضلاب ، خطر آلودگی آب زیرزمینی هم قوت گرفت. 
در این وضعیت پیش آمده، در حالی که می شد با جدا کردن لوله کشی آب آشامیدنی از آب بهداشتی، از آب سد برای آشامیدن، و از آب زیرزمینی با کلرزنی برای مصارف غیر خوراکی استفاده شود؛ باز هم طبق معمول، بدون بررسی لازم و آینده نگری، برنامه لوله کشی فاضلاب کل شهر و رها کردن آن در خارج از شهر اجرا گردید؛ که نتیجه آن، عدم جذب آب در زمین، پایین رفتن سطح آب زیرزمینی و فرونشست شده است.

ادامه مطلب


 سیستم تصفیه چاه جذبی، ترکیبی است از تصفیه بی هوازی فاضلاب، که آن را به مایع تبدیل می کند؛ و با عبور از دهها متر لایه های زمین، سبب تصفیه کامل و تبدیل آن به آب آشامیدنی با ذخیره در مخازن زیرزمینی،

ادامه مطلب


آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها